Je hebt stemrecht en stemplicht. In België is het verplicht om te gaan stemmen, in Nederland niet. Maar wat als je Vlaming bent en niet kan gaan stemmen? Het is verplicht, dus eigenlijk moet het. Gelukkig zijn er wel mogelijkheden. We zochten het voor je uit.
Stemmen moet!
Iedere Belgische inwoner is verplicht te stemmen vanaf zijn 18e verjaardag. Zodra er een stemming is, krijg je een oproep van de gemeente. In deze brief zijn alle details te vinden; waar moet je stemmen, vanaf hoe laat kan dat en wat moet je meebrengen. Het kan zijn dat je moet stemmen in de gemeente waar je op een bepaalde datum woonde. Als je verhuist naar de andere kant van het land, kan dat een probleem zijn. Als je bent verhuisd naar het buitenland, dan heb je geen stemplicht. Wat als je niet kan gaan stemmen? Dan mag je gelukkig wel een volmacht geven, zodat iemand anders de honneurs voor je waarneemt.
Met een attest
Als je niet kan gaan stemmen, maar ook geen volmacht gegeven hebt, dan kun je een fikse boete krijgen. En een volmacht krijg je alleen als je een goede reden hebt. Geen zin is dus geen goede reden. Het kan alleen als je om medische redenen niet in staat bent te gaan stemmen. Of omdat je wegens beroepsredenen geen kans ziet om naar de stembussen te gaan. Zo is er een heel rijtje met goede redenen om niet te gaan stemmen. Maar evengoed moet je een bewijs van afwezigheid hebben. Dat kan een doktersattest zijn, maar ook een attest van je werkgever, burgemeester of religieuze instelling. Ook als je in een strafinrichting zit, moet je een attest hebben. Zoek dus altijd goed op wat je plichten zijn!
De juiste stem
Als je iemand zoekt die met een volmacht stemt, zorg er dan voor dat diegene betrouwbaar is. Jouw stem telt, dus zorg ervoor dat op de juiste partij gestemd wordt. Je kunt daarom het best iemand kiezen die óf dezelfde partij stemt óf die je voor honderd procent vertrouwt. Wat als je niet kan gaan stemmen en je stem daardoor naar iets of iemand gaat wat je niet wilt? Dan gaat je stem toch een beetje verloren. En dat is zeker niet de bedoeling van een volmacht.
Blanco stem
Overigens is de term stemplicht verkeerd gekozen. Je kunt immers een blanco stem uitbrengen. Dit omdat stemmen anoniem is en je er dus voor kunt kiezen om niks in te vullen. Eigenlijk moet je het opkomstplicht noemen. Je bent verplicht om te gaan, maar je kunt wel onder stemmen uitkomen. Dit is niet de bedoeling van de verplichting, maar wel een mooie achterdeur. Lees je dit en heb je de Nederlandse nationaliteit? Dan gaat dit verhaal helemaal niet op. In Nederland is opkomstplicht helemaal niet aan de orde en gaat zo’n 85% stemmen bij verkiezingen voor de Tweede Kamer. Bij gemeenteraadsverkiezingen ligt dat percentage aanzienlijk lager. Het is maar net hoe belangrijk de stemmer het vindt…
